Περίληψη
Ο όχι πολύ γνωστός μοναχός του Solesmes και του Ligugé, Dom Jean Parisot (1861-1923), τίμησε μεταξύ 1890-1920, το Τάγμα των Βενεδικτίνων με την πνευματική του εμβέλεια και τον πλούτο των έργων του για τη μουσική και τη λειτουργία. Αν και δεν εμπλέχτηκε άμεσα στην αναβίωση και επαναφορά του ενδιαφέροντος για το Γρηγοριανό μέλους κατά τον 19ο-20ο αιώνα, τα αδημοσίευτα αρχεία φέρνουν νέα στοιχεία στον τομέα αυτό. Ο Parisot επιβάλλεται όχι μόνο ως μουσικολόγος, αλλά και ως εξαιρετικός οργανίστας και γενικά επιφανής Λατίνος φιλόλογος, μαθαίνοντας ελληνικά και διάφορες αρχαίες ανατολίτικες γλώσσες (Συριακά, Εβραϊκά…), που τον κατέστησαν γρήγορα ικανό στις βυζαντινές και ανατολίτικες λειτουργικές παραδόσεις. Γρήγορα έγινε τόσο διάσημος σε αυτές τις αρμοδιότητες που το Γαλλικό Υπουργείο «Instruction Publique» (τώρα Παιδείας) έστειλε τον λαμπρό μοναχό στην Κωνσταντινούπολη και την Εγγύς Ανατολή μόλις το 1896, πριν από το Γαλλικό Μαντάτο στη Συρία. Πιθανώς στηριζόμενος από το νέο ενδιαφέρον του παπισμού, με τον Λέοντα XIII (Constitutio Orientalium dignitas ecclesiarum, 1894), καλώντας κληρικούς και ιεραποστόλους να σέβονται τις παλαιές τοπικές λειτουργίες –οι οποίες προηγουμένως είχαν αντικατασταθεί από ρωμαϊκά τελετουργικά και λατινικά άσματα– ο Parisot προηγείται μία ή δύο δεκαετίες νωρίτερα από τον Dom Jules Jeannin στη μελέτη των συριακών και των χαλδαϊκών ψαλτικών παραδόσεων. Η μεθοδολογία του Parisot για τη μελέτη των ρεπερτορίων είναι εθνομουσικολογική και γλωσσολογική. δεν δίστασε να χρησιμοποιήσει το ηχόμετρο για να περιγράψει κλίμακες και τρόπους λειτουργίας, σε μεγάλο βαθμό πιο ανοιχτό από τον Jeannin σε μη συγκερασμένες κλίμακες και διαστήματα μικροτόνων. Συνδυάζοντας γραπτές πηγές (χειρόγραφα του Σεμιναρίου του Σαρφέ στο Λίβανο) και προφορικές, ξεχωρίζει ως μία ιδιαίτερη μορφή της βενεδικτινής λογιοσύνης για την κατανόηση του λειτουργικού άσματος, κυρίως του Γρηγοριανού. Είναι λυπηρό που οι τεράστιες δυσκολίες και οι αντιπαραθέσεις με το σχολείο Dom Mocquereau και Solesmes δεν ευνόησαν την ανάπτυξη της δικής του σχολής, την οποία μπορούμε να θεωρήσουμε σήμερα μπροστά από την εποχή του, με την ακριβή αντίληψη της μουσικής γλώσσας, τη συγκριτική μεθοδολογική προσέγγιση μεταξύ διαφορετικών γλωσσικών πεδίων (Λατινικά, Ελληνικά και Συριακά) με πολύ καλά κατακτημένη πολυεπιστημονικότητα. Η αλληλογραφία του, τα αποτελέσματα των αποστολών του στο εξωτερικό, τα μουσικολογικά του συγγράμματα και ορισμένα αδημοσίευτα έργα του φέρνουν προφανώς νέα στοιχεία για να θεωρείται ο Parisot ως θαυμάσιος ηγέτης μιας οριενταλιστικής σχολής στο γαλλικό εκκλησιαστικό περιβάλλον, πολύ εναλλακτική μεταξύ του 1860 και του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Σύγχρονος του Baron d'Erlanger, ειδικευμένος στην αραβική μουσική, συνδέθηκε άμεσα με τον Amédée Gastoué και τους ιδρυτές της παρισινής Schola Cantorum, επίσης με τον διάσημο Βέλγο August Gevaert (1828-1908), τους αρχαίους ελληνιστές Bellermann και Théodore Reinach. 1860-1928). Η ανακάλυψη ενός αδημοσίευτου Εγχειριδίου Βυζαντινής Ψαλτικής, με μιμητογραφία μεταξύ 50 σελίδων, γραμμένη στα γαλλικά, φαίνεται να είναι πρωτότυπη και να φέρει μερικά απροσδόκητα υλικά για αποδείξεις σπάνιων ανταλλαγών μεταξύ Καθολικών και Ορθοδόξων εκκλησιαστικών πολιτισμών πριν από το 1920.
No comments:
Post a Comment