Περίληψη / Summary
Zirojević Igor, Προσαρμογές του Αναστασιματαρίου του Χρυσάφη του Νέου στην εκκλησιαστική σλαβονική. Το παράδειγμα του ιδιόμελου «Τὰς ἑσπερινὰς ἡμῶν εὐχάς».
Στα τέλη του 18ου αιώνα, έγιναν σχεδόν ταυτόχρονα δύο προσπάθειες προσαρμογής του Αναστασιματάριου του Χρυσάφη του Νέου σε εκκλησιαστικά σλαβονικά, η μία στην Κωνσταντινούπολη και η άλλη στη μονή Χιλανδαρίου. Δημιουργός της μίας ήταν ο Πέτρος Λαμπαδάριος - ο κορυφαίος ψάλτης της Κωνσταντινούπολης εκείνης της εποχής, ενώ η άλλη - όπως δείχνει η έρευνά μας - έγινε από τον μοναχό Κυπριανό από τη μονή Χιλανδαρίου - τον κορυφαίο ψάλτη της μονής Χιλανδαρίου εκείνης της περιόδου. Ένα μέρος της προσαρμογής του Πέτρου που σώζεται σε απόσπασμα χειρογράφου του Πανεπιστημίου Yale έγινε αντικείμενο δύο άρθρων που γράφτηκαν από τρεις μουσικολόγους. Τα δεδομένα που παρουσιάζονται στα προαναφερθέντα άρθρα αναθεωρούνται στην παρούσα εργασία. Η προσαρμογή από τα χειρόγραφα του Χιλανδαρίου, η οποία έχει διαπιστωθεί ότι είναι έργο του Κυπριανού, δεν έχει ασχοληθεί σοβαρά μέχρι στιγμής από κανέναν επιστήμονα. Η εργασία αναδεικνύει τα βασικά χαρακτηριστικά και των δύο προσαρμογών και παρουσιάζει τα συμπεράσματα που προκύπτουν. Εστιάζοντας στο παράδειγμα του στιχηρού Ιδιόμελου του πρώτου ήχου «Τὰς ἑσπερινὰς ἡμῶν εὐχάς», η εργασία συγκρίνει τις διασκευές του Πέτρου και του Κυπριανού μεταξύ τους και με την πρωτότυπη σύνθεση του Χρυσάφη. Η σύγκριση του ποιητικού κειμένου αποκάλυψε ορισμένα σημαντικά συμπεράσματα σχετικά με τους συγγραφείς και τους τρόπους διασκευής τους, ιδιαίτερα σημαντικά όσον αφορά την υπόθεση ότι κανένας από τους δύο δεν γνώριζε καλά την εκκλησιαστική σλαβική γλώσσα (ίσως καθόλου). Η σύγκριση των μελωδιών ρίχνει φως στη λογική με την οποία οι δύο μουσικοί ανέπτυξαν τη διασκευή τους. Τέλος, η εργασία περιλαμβάνει τις μεταγραφές και των δύο διασκευών από τον συγγραφέα χρησιμοποιώντας σύγχρονη νευραματική μεταγραφή, επιτρέποντάς τους να ανακτήσουν λειτουργική χρήση.
Zirojević Igor, Adaptations of the Anastasimatarion of Chrysaphes the New into church slavonic. The example of the idiomelon «Τὰς ἑσπερινὰς ἡμῶν εὐχάς».
At the end of the 18th century, two attempts to adapt the Anastasimatarion of Chrysaphes the New into Church-Slavonic were made almost simultaneously, one in Constantinople and the other in Hilandar. The creator of one of them was Petros Lampadarios – the leading chanter of Constantinople of that time, while the other – as our research shows – was made by the monk Kyprianos of Hilandar – the leading chanter of the Hilandar monastery of that period. A part of Petros' adaptation that is preserved in Yale University manuscript fragment became the subject of two articles written by three musicologists. The data presented in the mentioned articles are revised in this paper. The adaptation from the Hilandar manuscripts, which has been found to be the work of Kyprianos, has not been seriously dealt with by any scientist so far. The paper highlights the basic characteristics of both adaptations and presents the resulting conclusions. Focusing on the example of the sticheron Idiomelon of the first mode “Τὰς ἑσπερινὰς ἡμῶν εὐχάς” (“Accept Thou our Evening Prayers”), the paper compares the adaptations of Petros and Kyprianos with each other and with the original composition of Chrysaphes. The comparison of the poetic text has revealed some important conclusions about the authors and their ways of adaptation, particularly important regarding the hypothesis that neither of them knew the Church- Slavonic language well (perhaps not at all). A comparison of the melodies shed light on the logic by which the two musicians developed their adaptation. Finally, the paper includes the author’s transcriptions of both adaptations using contemporary neumatic transcription, enabling them to regain liturgical use.
Key words: Chrysaphes the New, Petros Lampadarios, Kyprianos of Hilandar, adaptation, comparation, transcription
No comments:
Post a Comment