Sunday, June 2, 2024

Τζουραμάνης Κυριάκος, Επιδράσεις του ειρμολογικού μέλους του 17ου αιώνα στο νέο στιχηραρικό είδος μελοποιίας του 18ου αιώνα μέσα από την έρευνα των ψαλτικών θέσεων







PDF 

Περίληψη
H εισαγωγή και σταδιακή καθιέρωση κατά την διάρκεια του 18ου αιώνα, νέου στιχηραρικού μέλους, συντόμου και εντελώς διαφορετικού σε σχέση με την αμέσως προηγούμενη αργή μελισματική παράδοση των στιχηρών Γερμανού Νέων Πατρών και Χρυσάφη του Νέου, θέτει μεταξύ άλλων και το ζήτημα της προέλευσης του νέου είδους μελοποιίας. 
Η παρούσα ανακοίνωση σκοπό έχει να αναδείξει την επίδραση που άσκησε το ειρμολογικό μέλος του 17ου αιώνα στη διαμόρφωση και καταγραφή των θέσεων που συνυφαίνουν το νέο στιχηραρικό είδος μελοποιίας. Από τις διάφορες πτυχές του θέματος , επικεντρωθήκαμε σε νεότερες μορφολογικά θέσεις διατονικών ήχων, η προέλευση των οποίων ανάγεται στα ειρμολόγια των Θεοφάνους Καρύκη και Ιωάσαφ του νέου Κουκουζέλη. Οι ίδιες θέσεις ή ελαφρώς διασκευασμένες, καταγράφονται στη συνέχεια από τον Μπαλάσιο με αναλυτικώτερη σημειογραφία προσδιορίζοντας έτσι τη σύντομη μελισματική τους ανάπτυξη όπως μας την παραδίδει ο ανώνυμος εξηγητής του Μπαλασίου στο χφ Κουτλουμουσίου 440. 
Ως δημιούργημα του ειρμολογίου, οι εν λόγω θέσεις επηρεάζουν το παλαιό στιχηραρικό μέλος (σε ελάχιστες περιπτώσεις στα αναστάσιμα στιχηρά και αυτόμελα τροπάρια) με αργοσύντομη-αργή ερμηνεία και τελικά εισάγονται με την σύντομη εξήγηση στα στιχηρά του 18ου αιώνα όπου θα τις εξετάσουμε διατρέχοντας τους βασικούς μελοποιητικούς σταθμούς του νέου είδους: α. το Αναστασιματάριο Κυριάκου Κουλιδά (χφ Παντελεήμονος 942) β.Αναστασιματάριο Δανιήλ Πρωτοψάλτου (χφ ξηροποτάμου 374) και γ. Δοξαστάριο-Αναστασιματάριο Πέτρου Πελοπονησσίου (χφMingana 7και χφ ΜΙΕΤ Pezarou 16)

No comments:

Post a Comment